Nie jest nowością, że Polska coraz bardziej rozpycha się łokciami na światowej arenie astronautyki. W ostatnich tygodniach było jednak kilka ważnych wydarzeń, które nie powinny uciec niczyjej uwadze i postanowiliśmy je podsumować w tym jednym artykule.

Polska podpisała Artemis Accords

Podczas Międzynarodowego Kongresu Astronautycznego w Dubaju doszło do podpisania porozumienia Artemis Accords pomiędzy NASA a Polską Agencją Kosmiczną. Amerykańską agencję reprezentowała na tym spotkaniu zastępca dyrektora Pamela Melroy, a przedstawicielem polskiej strony był prezes PAK, Grzegorz Wrochna. Podpisany dokument to międzynarodowe porozumienie o współpracy w ramach programu Artemis ustalające wspólne podejście do cywilnej eksploracji i wykorzystania kosmosu przez agencje kosmiczne państw będących sygnatariuszami tego dokumentu.

W praktyce Artemis Accords to spis reguł, wskazówek i dobrych praktyk mających zapewnić bezpieczne i zrównoważone wykorzystanie zasobów przestrzeni kosmicznej oraz ciał niebieskich takich jak Księżyc, Mars czy planetoidy. Ponadto celem tego porozumienia jest zachowanie dziedzictwa astronautyki oraz zapewnienie pokojowej współpracy dla dobra całej ludzkości. Ten dokument jest zgodny m.in. z Traktatem o przestrzeni kosmicznej oraz Umową o ratowaniu kosmonautów…

Dla Polski podpisanie Artemis Accords oznacza, że POLSA oraz polski przemysł kosmiczny będą mogły uczestniczyć w prowadzonym przez NASA programie Artemis i brać realny udział w powrocie człowieka na Księżyc, oraz dalszej eksploracji kosmosu. W ten sposób Polska dołączy do krajów, które już teraz korzystają z amerykańskiej komercjalizacji kosmosu: Australii, Brazylii, Kanady, Włoch, Japonii, Korei Południowej, Luksemburgu, Nowej Zelandii, Ukrainy, Wielka Brytanii oraz Zjednoczonych Emiratów Arabskich.

Przystąpienie Polski do Artemis Accords to kolejny ważny krok w rozwijaniu potencjału polskiego sektora kosmicznego na arenie międzynarodowej

Grzegorz Wrochna

Rozpoczęto budowę Polskich satelitów wojskowych

Mająca swoją siedzibę w Piasecznie firma Creotech Instruments ogłosiła, że razem z Wojskową Akademią Techniczną rozpoczęła budowę konstelacji trzech satelitów, które będą częścią polskiego systemu satelitarnego rozpoznania obrazowego. Projekt ten wchodzi w skład programu PIAST (Polish ImAging SaTellites), czyli jednej z części planu opracowania polskiego systemu satelitarnej obserwacji Ziemi na potrzeby naszej armii. Budżet programu PIAST przekracza 70 milionów złotych i w ramach niego Creotech Instruments zbuduje łącznie trzy konstelacje satelitarne o wartości około 28 milionów złotych.

Wszystkie trzy systemy satelitarne będą oparte o platformę HyperSat, czyli autorskie rozwiązanie Creotech Instruments do budowy różnego rodzaju mikrosatelitów dostosowanych do potrzeb klientów. Dla firmy to zamówienie jest bardzo ważne, gdyż jest to pierwsze komercyjne wdrożenie ich platformy. Pierwsza konstelacja, której budowa właśnie się zaczęła, zostanie wystrzelona w kosmos już w 2024 roku.

Oprócz satelitów w ramach projektu PIAST powstaną systemy naziemne służące pobieraniu i przetwarzaniu danych z konstelacji. Rozwinięte zostaną też technologie umożliwiające w przyszłości budowę znacznie większych konstelacji. W efekcie polska armia zyska kompletny, niezależny satelitarny system rozpoznania obrazowego oraz technologie potrzebne do przetwarzania wykonanych zdjęć.

POLSA wybrała wykonawców

Polska Agencja Kosmiczna wybrała wykonawców do „opracowania koncepcji nowatorskich projektów badawczych i użytkowych w przestrzeni kosmicznej wraz z oceną ich wykonalności”. Celem tych zamówień jest znalezienie ciekawych i ambitnych misji kosmicznych, które mogą zostać wykonane przez polski przemysł kosmiczny. POLSA przyznała zlecenia w 4 kategoriach.

Zlecenie opracowania koncepcji misji kosmicznej z zakresu astronomii obserwacyjnej dostało konsorcjum pod przewodnictwem Centrum Astronomicznego im. Mikołaja Kopernika. W projekcie wezmą też udział Centrum Badań Kosmicznych Państwowej Akademii Nauk oraz firma Creotech Instruments. Zlecenie opracowania koncepcji misji kosmicznej z zakresu optycznej obserwacji Ziemi otrzymało z kolei konsorcjum dowodzone przez firmę Scanway. W tym projekcie udział weźmie firma Blue Dot Solutions oraz — ponownie — Creotech Instruments.

Zlecenie w trzeciej kategorii wygrała samodzielnie firma ICEYE Polska i przygotują oni koncepcję misji, która korzysta z radaru z syntetyczną aparaturą (SAR). Zlecenie w ostatniej kategorii przypadło zaś gliwickiej firmie KP Labs. Oni skupią się na opracowaniu misji kosmicznej z wykorzystaniem jakieś innowacyjnej technologii np. sztucznej inteligencji.

Budżet na te zlecenia wyniósł trochę ponad 533 tysiące złotych. Teraz wyznaczone firmy mają czas do 15 grudnia na przygotowanie i przesłanie swoich opracowań. Creotech Instruments już teraz jednak zapowiedziała, że w swoich projektach wykorzysta własną modularną platformę HyperSat, o której pisaliśmy wyżej.

Tu na koniec warto podkreślić, że wszystkie zamówienia (i budżet) dotyczą kwestii opracowania koncepcji misji, a nie jej realizacji. Realizacja, czyli właściwe wysłanie satelity w kosmos, to już zupełnie osobna rzecz. Miejmy jednak nadzieję, że jak najwięcej z tych projektów dojdzie do tego etapu, a najlepiej oczywiście wszystkie.