Pamiętacie jeszcze misję OSIRIS-REx? Kapsuła zawierająca próbki pobrane z asteroidy Bennu wylądowała dziś, tj. 24 września 2023 o 16:52 na poligonie testowo szkoleniowym w Utah! Przypomnijmy sobie przebieg całego przedsięwzięcia, które rozpoczęło się 8 września 2016 r.

Misja OSIRIS-REX (Origins, Spectral Interpretation, Resource Identification, Security-Regolith Explorer) miała na celu dostarczenie na Ziemię próbek z asteroidy Bennu (przynajmniej 60 gramów, maksymalnie dwóch kilogramów). To największa ilość materiału pozaziemskiego od czasów Apollo. Ma to pomóc naukowcom w odkryciach dotyczących formowania się planet, powstawania życia, a także w zrozumieniu zachowań asteorid, które mogą uderzyć w Ziemię.

Bennu jest asteroidą typu B odkrytą 11 września 1999 w ramach programu LINEAR. Zawiera dużo węgla i różnych minerałów. Jest to ciemne ciało niebieskie, odbija jedynie około 4% światła i szacuje się, że powstało ponad 4,5 miliarda lat temu. Szansa na to, że mogłaby uderzyć w Ziemię jest naprawdę niewielka, ale naukowcy woleli trzymać rękę na pulsie i dowiedzieć się o niej tyle, ile tylko możliwe.

Niemal trzy lata temu, 20 października 2020 o 23:00 odbył się manewr TAG, gdzie przy pomocy robotycznego ramienia sonda OSIRIS-REX pobrała próbki z Bennu. Dzień później opublikowano już pierwszy film złożony z 82 zdjęć, który pokazuje, jak wyciągnięte robotyczne ramię dotyka powierzchni asteroidy, co było widokiem przyprawiającym o gęsią skórkę. Manewr ten nie należał wcale do prostych i poprzedzony był kilkoma próbami. W momencie kontaktu z asteroidą sonda poruszała się z prędkością 10cm/s. Oszacowano wówczas, że udało się zebrać nawet więcej niż zakładane 60 gramów materiału.

24 września 2023 kapsuła wylądowała na Ziemi. Na miejsce uderzenia szybko przybył wyznaczony do tego zespół. Jako pierwszy helikopter opuścił specjalista Sił Powietrznych Stanów Zjednoczonych, który musiał sprawdzić, czy w okolicy nie znajdują się żadne pozostałości amunicji z ćwiczeń wojskowych. Następnie inżynier Lockheed Martin sprawdziła stan kapsuły i zmierzyła poziom gazów wokół niej. Po zabezpieczeniu kapsuły została ona za pomocą helikoptera przetransportowana do tymczasowego pomieszczenia czystego (clean room) w Utah, skąd w poniedziałek wyruszy do miejsca docelowego, czyli Centrum Lotów Kosmicznych imienia Johnsona.

Nie ulega wątpliwości, że w najbliższym czasie możemy spodziewać się ciekawych informacji po zbadaniu próbek z Bennu. Tymczasem statek OSIRIS-REx nie poprzestaje na jednej udanej misji! Już 20 minut po zrzuceniu kapsuły na powierzchnię Ziemi odpalił silniki i zwrócił się w kierunku kolejnej asteroidy – Apophis. Tym samym pojazd nazywa się teraz OSIRIS-APEX. Apophis to niewielkie ciało niebieskie, szerokie raptem na 305 m, które przeleci blisko naszej planety w 2029 r. Co prawda 32 187 km wydaje się być sporą odległością, ale jak wiemy, to nie tak dużo w kosmicznej skali.