Jeżeli kiedykolwiek mieliście okazję czytać książkę o tematyce astronomicznej lub astronautycznej, jej autorem był zapewne doświadczony astronom, naukowiec lub astronauta. Natomiast publikacja, którą miałam ostatnio okazję przeczytać, zupełnie wyłamuje się z tego schematu. Mowa o ,,Kosmos. Wyznaczam nową trasę.’’ – książki napisanej przez znanego doskonale Polakom ze swojego charakterystycznego głosu radiowca i dziennikarza – Jarosława Juszkiewicza. Postanowił on swoją największą życiową pasją, czyli astronomią, podzielić się z czytelnikami i właśnie efekty tej pracy mam zaszczyt recenzować w poniższym wpisie. 

Fabuła książki zaczyna się od tematów związanych z… nawigacją. Jest to dość nietypowy motyw jak na książkę astronomiczną, jednak właśnie to zagadnienie jest szczególnie związane z autorem publikacji, ponieważ Juszkiewicz przez piętnaście lat użyczał głosu najpopularniejszej aplikacji nawigacyjnej – Map Google. Dzięki książce możecie znaleźć odpowiedź na pytanie, jak wyznaczyć kierunki świata z gwiazd na nocnym niebie czy…z anten satelitarnych. Dowiecie się również, jak sondy kosmiczne i astronauci orientują się w przestrzeni kosmicznej.

W kolejnych rozdziałach możemy poznać z nowej perspektywy nasze najbliższe planetarne sąsiedztwo czy historię odkrycia byłej już planety – Plutona. Znajdzie się czas także na refleksje o naszym położeniu we wszechświecie czy zastanowienie się nad rodzajami technologii, które w jeszcze dość odległej przyszłości być może pozwolą nam odbywać loty międzygwiezdne. Oczywiście znajdą się także fragmenty książki, w których czytelnicy mogą dowiedzieć się jak rozpocząć swoją przygodę z obserwacjami nocnego nieba. 

Najbardziej jednak miłośników astronautyki zadowolą rozdziały związane z podbojem kosmosu (których jest sporo!), zarówno przez człowieka, jak i przez sondy bezzałogowe. Autor opisuje początki eksploracji przestrzeni kosmicznej i prowadzi czytelnika przez kolejne etapy historycznego wyścigu kosmicznego między ZSSR a USA. Juszkiewicz doskonale ukazuje, jak ogromny wpływ na terminy lotów kosmicznych lub ich przebieg ma polityka i presja społeczeństwa. Jeden z rozdziałów jest szczególnie ważny – został poświęcony poległym astronautom. Przybliżony został przebieg niektórych katastrof, co uświadamia nam, z jakim niebezpieczeństwem mierzą się na co dzień astronauci w trakcie misji kosmicznych. Jednak jak wskazuje sam autor, w tym wszystkim powinniśmy mieć na stałe uznanie dla wszechświata. Pisze o tym w takich słowach: 

,,Ludzie na początku bali się morza, potem uczyli się po nim podróżować, ale żeglarze nigdy nie stracili do morza szacunku. Mają go do dziś, wiedząc, że do katastrofy zazwyczaj dochodzi wtedy, gdy się jej najmniej spodziewamy. Tak samo powinniśmy traktować Kosmos – bez strachu, ale z respektem.’’ 

W publikacji odnajdziemy również historie legendarnych już sond kosmicznych, tj. Voyager, Cassini-Huygens, New Horizons czy Galileo. Autor przenosi nas również na czerwoną planetę czy piekielną Wenus i ukazuje nam trudy w eksploracji tych ciał niebieskich. Nie zabrakło także wątku życia człowieka na orbicie – przedstawiony został nawet typowy dzień astronauty na ISS (Międzynarodowej Stacji Kosmicznej).

Bardzo ciekawym wątkiem publikacji jest z pewnością rozdział o roli Polaków w rozwoju astronomii. I nie mowa tutaj tylko o Mikołaju Koperniku czy Mirosławie Hermaszewskim. Mało kto wie, że to właśnie jeden z obywateli naszego kraju pracował przy budowie łazika księżycowego LRV, z którego korzystali astronauci trzech ostatnich misji księżycowego programu Apollo.

Dlaczego ,,Kosmos. Wyznaczam nową trasę.’’ różni się od innych podobnych publikacji o tematyce astronomicznej/astronautycznej? Po pierwsze, nie wszystkie wydarzenia opisywane w książce miały miejsce kilka dekad temu. Wiele przełomowych momentów wspomnianych w publikacji to misje kosmiczne jedynie sprzed kilku lat, a nawet miesięcy. Kolejną nietypową cechą jest połączenie ważnych wydarzeń z życia autora czy jego osobistych refleksji do fabuły astronomicznej. W publikacji możemy także odnaleźć opisy spotkań czy fragmenty wywiadów z osobami, które przyczyniły się do rozwoju tej wyjątkowej nauki, m.in. ze wspomnianym już w tym wpisie generałem Hermaszewskim.

Fabuła książki układa się w jedną, spójną całość i jest tak naprawdę pewną kosmiczną podróżą, co sugeruje jej unikatowy tytuł. Dzięki zastosowaniu prostego języka publikacja jest idealna zarówno dla osób dopiero zaczynających swoją przygodę z tą astronomią, jak i dla osób które posiadają już wiedzę w tej dziedzinie. Jak pisze sam autor: 

,,W kosmosie znajdzie się wystarczająco dużo miejsca dla każdego.’’

Jedno jest pewne – z ,,Kosmos. Wyznaczam nową trasę.’’ spędzicie czas istnie kosmicznie i czytając ją, choć na chwilę przeniesiecie się daleko od naszej planety…

Serdecznie polecam i zachęcam do lektury!